Toelichting
De Ons® Suite wordt door (eind)gebruikers ervaren als één samenhangend platform met de voordelen van een volledig multi-tenant-SaaS-oplossing. Updates verlopen automatisch, de werking is consistent en nieuwe functionaliteiten worden tegelijk beschikbaar gesteld voor iedereen.
Toch zijn er onder de motorkap technische verschillen in hoe de applicaties zijn opgebouwd - daarmee bedoelen we het ontwikkel- en releasebeleid.
Het grootste deel van de Ons® Suite is technisch multi-tenant. Verder op deze pagina kan je meer informatie vinden over welke applicaties dit allemaal zijn. Deze multi-tenant-applicaties worden zonder downtime geüpdatet en zijn uniform beschikbaar. Dit zorgt voor een consistente gebruikerservaring en beleving. De enige uitzondering hierop is Ons® Administratie en Ons® Plannen & Roosteren. Met deze applicaties zijn we de Ons® Suite begonnen. Hoewel deze applicaties op de achtergrond single-tenant zijn en elke organisatie technisch gezien een eigen versie gebruikt, werken deze applicaties functioneel gezien niet anders dan een multi-tenant-applicatie. Dit betekent dat we ook van deze applicaties één versie hebben voor alle klanten, omdat we geen klantspecifieke software-versies beschikbaar stellen.
Hierdoor merken de (eind)gebruikers het verschil in de technische architectuur helemaal niet in de Ons® Suite. Hoewel alle applicaties een eigen vaste ontwikkel- en releasecyclus hebben - ook hierover lees je meer in deze handleiding - is de werking, betrouwbaarheid en ondersteuning van de single-tenant-applicaties volledig in lijn met de rest van de suite, de multi-tenant-applicaties.
Voor de applicatiebeheerders kan dit verschil wel opvallen. Dit verschil is namelijk te zien in de communicatie over de verschillende releases. In deze handleiding behandelen we de architectuur wat dieper, zodat ook voor de applicatiebeheerders en Ons® Coaches duidelijk is hoe het releasebeleid op de achtergrond er momenteel uitziet en hoe dit zich uit in de communicatie via Ons® Aankondigingen.
Hoe is de Ons® Suite ontstaan?
De Ons® Suite is een grote en complexe SaaS-oplossing. Door de diversiteit aan applicaties kan het releasebeleid soms verwarrend overkomen. De suite bestaat namelijk zelf weer uit verschillende type applicaties:
- Single-tenant-applicaties
- Multi-tenant-applicaties
- Widgets (informatieblokken)
Vrijwel elk onderdeel heeft een eigen releasebeleid. In deze handleiding lichten we dit verder toe.
De Ons® Suite begon als een verzameling van losse applicaties (Ons® Plannen & Roosteren en Ons® Administratie) die per klant afzonderlijk werden geïnstalleerd en onderhouden - de single-tenant-architectuur. Dit sloot goed aan bij de wens voor klantgerichte flexibiliteit en maatwerk. Naarmate het aantal klanten groeide, en de softwarecomplexiteit toenam, ontstonden er echter beperkingen in schaalbaarheid, innovatie en onderhoud.
De overgang naar multitenant-architectuur is begonnen om sneller te kunnen innoveren, nieuwe functionaliteiten eenvoudiger en consistenter uit te rollen en beheer en onderhoud te vereenvoudigen. Eén centrale versie van een applicatie betekent minder variatie tussen klanten en minder onderhoudswerk en technische risico's. Ook verbetert dit de schaalbaarheid en groei van de Ons® Suite.
De afgelopen twintig jaar is Ons® uitgegroeid tot een softwaresuite met tientallen producten. Hoewel de suite integraal werkt, kan het voor de gebruikers ogen door de gebruikersinterface van de applicaties. Je kan dezelfde handelingen in meerdere applicaties uitvoeren, maar elke keer net op een andere manier.
Daarom werken we momenteel aan het verenigen van de Ons® Suite met widgets (informatieblokken). Dit is een ontwikkelproces dat het gebruikersgemak en de herkenbaarheid van de suite gaat verbeteren met als doel nog beter aan te sluiten op de dagelijkse werkzaamheden van de gebruikers. Deze informatieblokken zijn gestandaardiseerd en functioneren op dezelfde manier, onafhankelijk van de applicatie waarin ze getoond worden. Zo verminderen we ook de verschillende in de gebruikersinterface.
Gebruikers gaan deze aanpassingen geleidelijk ervaren. Er komen namelijk steeds meer widgets bij. In de toekomst gaat de Ons® Suite in toenemende mate bestaan uit deze terugkerende informatieblokken. Dit zorgt voor een steeds breder beschikbare informatiestroom binnen applicaties en daarmee voor minder heen en weer springen tussen de applicaties. Informatie wordt dan actiever aangeboden, in plaats van dat de gebruiker deze zelf moet opzoeken. Dit betekent in de praktijk ook minder klikken en meer samenhang.
Dankzij deze informatieblokken kunnen we verschillende functionaliteiten flexibel combineren tot dashboards en workflows die specifiek afgestemd zijn op specifieke rollen of deskundigheden. Een eerste toepassing hiervan is al in ontwikkeling. Raadpleeg voor meer informatie hierover de roadmap voor 2025 en de ontwikkelplanning.
Hieronder lees je meer over de verschillende typen applicaties binnen de Ons® Suite en hoe het bijbehorende releasebeleid is ingericht.
Single tenant
Ons® Administratie en Ons® Plannen en Roosteren (en de gerelateerde applicaties) zijn single tenant.
Bij een single-tenant-applicatie krijgt een organisatie een eigen, volledig gescheiden omgeving met eigen broncode. De applicaties op de klantomgevingen worden apart van elkaar geüpdatet om een nieuwe versie uit te rollen. Dus alle klanten hebben een eigen versie van de software. Hierdoor is het mogelijk om de klantgroepen afzonderlijk van elkaar van een nieuwe versie te voorzien. De adoptergroepen (early adopters, early majority en late majority) zijn groepen klantomgevingen die afzonderlijk van elkaar een nieuwe functionele versie krijgen. Op deze manier kunnen we een versie gecontroleerd uitrollen en de meeste problemen oplossen voordat de grootste en laatste groep de versie krijgt. Juist deze software-architectuur maakt de adoptergroepen mogelijk. Dit kan bij multitenant-applicaties juist weer niet. Dit houdt ook in dat als je een update wilt uitvoeren, dat dit apart voor elke klant moet. Hierdoor ontstaat er tijdens de installatiewindow downtime van enkele minuten waarin de applicatie niet bereikbaar is.
Deze applicaties kennen een zeswekelijks releasebeleid voor functionele versies (minor) en krijgen wekelijks een bugfix-update. Deze zeswekelijkse versies worden vooraf ingepland. Voor meer informatie over de exacte installatiedatums kan je de handleiding Releasebeleid van Ons Administratie en Ons Plannen en Roosteren raadplegen.
Multi tenant
Bijna alle andere applicaties in de Ons® Suite zijn multi tenant, zoals Ons® Dossier, Ons® Klinimetrie, Ons® Notificaties, Ons® Agenda, Ons® Medewerkerportaal, Ons® Kwaliteitsmonitor, Ons® Groepszorg, Ons® Medicatie, Ons® Ketenverkeer, Ons® Autorisatie, Ons® Tags, Ons® Capaciteitsmanagement, Ons® Import, OnsDB, Ons® Aankondigingen en Ons® Zorgpaden.
Van een multi-tenant-applicatie draait er maar één versie op alle omgevingen van de klanten. Hierdoor kunnen de updates ook niet los van elkaar plaatsvinden. Zodra de broncode van de applicatie geüpdatet wordt met een nieuwe versie, dan krijgen alle klantomgevingen deze nieuwe versie. Dit betekent dat alle klanten op de productie- en testomgeving met dezelfde versie van de software werken. Hierdoor is er ook geen sprake van downtime voor de applicaties tijdens de installatiewindow. De gebruikers merken over het algemeen niks van de updates die voor deze applicaties plaatsvinden.
Elke applicatie heeft ook een eigen ontwikkelteam. Het team bepaalt ook welke release- en ontwikkelcyclus past bij de applicatie waar ze aan werken. Hierdoor kan het release- en ontwikkelbeleid van deze multi-tenant-applicaties van elkaar verschillen. Het ene team brengt bijvoorbeeld wekelijks een versie uit, waar een ander team juist twee-, drie- of vierwekelijks een versie uitbrengt.
Hieronder vind je van een aantal belangrijke applicaties de release- en ontwikkelcyclus. In Ons® Aankondigingen kan je ook aan de installatiedatum op productie herkennen wat de ontwikkel- en releasecyclus van de betreffende applicatie is.
| Multi-tenant-applicatie | Release- en ontwikkelcyclus |
| Ons® Dossier | Vierwekelijkse cyclus, waarbij een nieuwe minor versie twee weken op de testomgeving draait en daarna op de productieomgeving wordt geïnstalleerd. Twee weken daarna komt er een nieuwe minor op de testomgeving die ook weer twee weken draait en dan naar de productieomgeving gaat. Hierdoor krijgen test- en productieomgevingen om de vier weken een nieuwe minor versie. |
| Ons® Klinimetrie | Vierwekelijkse cyclus, waarbij een nieuwe minor versie twee weken op de testomgeving draait en daarna op de productieomgeving wordt geïnstalleerd. Twee weken daarna komt er een nieuwe minor op de testomgeving die ook weer twee weken draait en dan naar de productieomgeving gaat. Hierdoor krijgen test- en productieomgevingen om de vier weken een nieuwe minor versie. |
| Ons® Agenda | Wekelijkse release, waarbij een nieuwe minor versie een week op de testomgeving draait en daarna op de productieomgeving wordt geïnstalleerd. Diezelfde dag komt er een nieuwe minor op de testomgevingen. |
| Ons® Medewerkerportaal | Wekelijkse release, waarbij een nieuwe minor versie een week op de testomgeving draait en daarna op de productieomgeving wordt geïnstalleerd. Diezelfde dag komt er een nieuwe minor op de testomgevingen. |
| Ons® Kwaliteitsmonitor | Wekelijkse release, waarbij een nieuwe minor versie een week op de testomgeving draait en daarna op de productieomgeving wordt geïnstalleerd. Diezelfde dag komt er een nieuwe minor op de testomgevingen. |
| Ons® Groepszorg | Wekelijkse release, waarbij een nieuwe minor versie een week op de testomgeving draait en daarna op de productieomgeving wordt geïnstalleerd. Diezelfde dag komt er een nieuwe minor op de testomgevingen. |
| Ons® Medicatie | Wekelijkse release, waarbij een nieuwe minor versie een week op de testomgeving draait en daarna op de productieomgeving wordt geïnstalleerd. Diezelfde dag komt er een nieuwe minor op de testomgevingen. |
| Ons® Autorisatie | Driewekelijkse release, waarbij een nieuwe minor versie drie weken op de testomgeving draait en dan op de productieomgeving wordt geïnstalleerd. Diezelfde dag komt er ook een nieuwe minor op de testomgevingen. |
| Ons® Ketenverkeer | Heeft geen standaard release- en ontwikkelcyclus. Afhankelijk van de grootte van de wijzigingen wordt er bepaald hoeveel weken de versie op de testomgevingen draait. |
OnsDB en de mobiele apps zijn weer een uitzondering op de bovenstaande. Hiervoor kan je de volgende handleidingen raadplegen: releasebeleid van OnsDB en releasebeleid Mobiele applicaties.
Widgets (informatieblokken)
Momenteel hebben we de volgende informatieblokken die op verschillende plekken in de Ons® Suite worden gebruikt: Hubbalk, Zij-navigatiebalk, Cliëntheaderwidget, cliëntdocumentenwidget, uitgebreid zoeken en de widgets op de landingspagina in Ons® Medewerkerportaal. Daarnaast hebben we ook applicaties die volledig uit widgets bestaan, zoals Ons® Overleggen, Ons® Groepsplanning (pilot) en Ons® Diensten.
Widgets zijn losse informatieblokken die bepaalde informatie weergeven en hergebruikt kunnen worden in de Ons® Suite. Dankzij deze widgets hoeven we niet dezelfde onderdelen opnieuw te bouwen om dezelfde informatie beschikbaar te stellen in een andere applicatie.
Widgets kennen een ander releasebeleid dan onze applicaties. Als er een nieuwe versie van een widget beschikbaar is gesteld, dan wordt die widget overal in de suite bijgewerkt. Er is geen afhankelijkheid met de applicatie waarin de widget weergegeven wordt. In de handleiding Release beleid van widgets kan je meer informatie hierover vinden.
Wat is de impact hiervan op de communicatie over de releases?
Elke dinsdagavond hebben we een installatiewindow waarin de nieuwe versies van de applicaties worden geinstalleerd en onderhoud wordt uitgevoerd. Onze ontwikkelaars werken de hele week aan de applicatie. Elke maandag en dinsdag worden de versies gemaakt. Dit kunnen functionele versies (minor & major) zijn en/of bugfix-versies.
Ons communicatieteam zet elke dinsdag alle aankondigingen klaar in Ons® Aankondigingen van versies die één voor één klaargezet worden door de ontwikkelaars. Elke woensdagochtend worden alle aankondigingen gepubliceerd en beschikbaar gesteld aan de Ons® Coaches.
In sommige gevallen moeten we afwijken van het releasebeleid en komt er ook op de andere dagen een nieuwe versie. Vaak moeten we dan een belangrijke of proces-verstorende bug oplossen. De aankondigingen van die spoed-releases worden meteen beschikbaar gesteld.
Praktijkvoorbeelden
In de handleiding Algemene uitgangspunten van het releasebeleid vind je meer informatie over de installatiewindow en de verschillende fases in een releasecyclus (development - test - productie).
Ons® Agenda-release
Hieronder zie je twee aankondigingen die op dezelfde dag gepubliceerd zijn. Ons® Agenda heeft een wekelijkse releasecyclus, zoals hierboven is uitgelegd. Dit betekent dat in dit geval versie 2.270.x een week op de testomgeving heeft gedraaid en op 18 maart naar productie is gegaan. Versie 2.271.x is de nieuwe minor die dezelfde dag op de testomgevingen is geïnstalleerd en een week later op de productieomgeving komt.
Ons® Dossier-release
Hieronder zie je twee aankondigingen die op dezelfde dag zijn gepubliceerd. Ons® Dossier heeft een vierwekelijkse releasecyclus. In het voorbeeld hieronder betekent dit dat versie 2.100.x al op de productieomgeving draaide. De bugfixversie is diezelfde dag daarom alleen naar productie gegaan. Versie 2.101.x is de nieuwe minor versie die op de testomgevingen is geïnstalleerd en op 4 april naar de productieomgeving gaat. Beide versies krijgen de weken erna een bugfix-versie.
Ons® Administratie-release
Ook Ons® Administratie kent meerdere versies in verband met de adoptergroepen. In het voorbeeld hieronder zie je twee aankondigingen die op dezelfde dag zijn gepubliceerd. Bugfix-versie 2025.2.x is voor een van de adoptergroepen die de nieuwe minor versie nog moeten krijgen. Als jouw productieomgeving al de nieuwe minor versie heeft ontvangen, dan zie je voor deze versie geen installatiedatum voor de productieomgeving voor jullie groep. Versie 2025.3.x heeft wel een installatiedatum voor productie die voor jullie geldig is. Deze aankondiging is daarom voor jullie relevant.
