In Plannen en Roosteren en in het zelfroosterscherm van het medewerkerportaal worden, mits niet uitgeschakeld, signaleringen getoond die gebruikers proberen te ondersteunen bij het roosteren volgens de cao en de arbeidstijdenwet. In deze handleiding wordt toegelicht wele regels worden gesignaleerd en waarom overtredingen niet worden geblokkeerd.
Welke regels worden gesignaleerd?
We proberen de regels van de cao en de arbeidstijdenwet zo nauwkeurig mogelijk te signaleren. Maar we zullen hier nooit volledig in slagen omdat we niet over alle informatie beschikken, omdat er vaak uitzonderingen gemaakt kunnen worden in overleg met medewerkers. We beschikken bijvoorbeeld niet altijd over voldoende informatie over het type dienst (consignatiedienst, kraamzorg, uiteenlopende definities van nachtdienst) of over de medewerker (leeftijd, gemaakte individuele afspraken).
Met oog op bovenstaande zal doorgaans op regels gesignaleerd worden, maar niet altijd op uitzonderingen. Bijvoorbeeld: een werknemer moet minstens 36 uur rust houden in elke periode van 7 x 24 uur. Daarop signaleren we in het rooster. Maar er wordt daarnaast gesteld dat een werknemer 60 uur rust moet hebben in een periode van 9 x 24 uur, Of 32 uur rust als "het niet te vaak voorkomt". Het is niet goed mogelijk om op die twee laatstgenoemde situaties te signaleren. Het kan daarom voorkomen dat een signalering wordt getoond, terwijl een uitzondering op de regel van kracht is.
De regels in de cao en arbeidstijdenwet zijn zodanig opgesteld dat ze na afloop van de gewerkte uren met een checklist kunnen worden gecontroleerd. Het roosterscherm is echter dynamisch en moet naar aanleiding van wijzigingen bepalen of er sprake is van een overtreding. Daarom hebben wij ervoor gekozen om te signaleren naar de geest van de wet, niet naar de letter van de wet. Een overzich van regels waarop wel- en niet gesignaleerd wordt, is te vinden onder 'Signaleringen in het rooster o.b.v. cao/arbeidstijdenwet'
Waarom worden overtredingen niet geblokkeerd?
Als bij een roostertoewijzing signaleringen staan, kunnen er desondanks redenen zijn om de roostertoewijzing te laten staan. Zo kan in overleg met de medewreker bij uitzondering afgeweken worden van de opgestelde regels, of kan het zijn dat de signalering wordt getoond, terwijl er eigenlijk sprake is van een uitzondering op die regel. Het niet blokkeren van toewijzingen in dit soort situaties is dus bewust, en op basis van een aantal uitgangspunten:
- In sommige gevallen breekt nood wet. We willen niet dat onze software in die situaties blokkerend werkt, en gaan er vanuit dat onze gebruikers weloverwogen beslissingen maken bij het roosteren. We signaleren dus alleen om te informeren.
- Er zijn uitzonderingen op bepaalde regels die we niet kunnen meenemen in de logica voor signaleringen. Als niet alle uitzonderingen meegenomen kunnen worden, kunnen we ook niet situaties blokkeren, omdat we dan mogelijk een situatie blokkeren die op basis van een uitzondering wel geoorloofd is.
- Door het complexe samenspel van regels zijn er situaties waarin iemand uitroosteren juist een cao-overtreding voor die persoon zou opleveren. Als we dat uitroosteren zouden blokkeren, zou dat er bijvoorbeeld voor kunnen zorgen dat je een medewerker die zich ziek heeft gemeld, niet zou kunnen uitroosteren omdat daarmee een overtreding aan de orde is.
- Er mag van de cao en arbeidstijdenwet afgeweken worden indien dit met goedvinden van de medewerker gebeurt. In het geval van zelfroosteren zien we het daarom als verantwoordelijkheid van de medewerker om de afweging te maken om hiermee in te stemmen.
Signaleringen in het rooster o.b.v. cao/arbeidstijdenwet
Onderstaande onderstreepte delen zijn niet geïmplementeerd om verschillende redenen, zoals complexe uitzonderingen, situaties die afhankelijk zijn van context die niet beschikbaar is, of uitzonderingen op. basis van afspraken tussen werkgever en werknemer.
Cao VVT 2022-2024, 5.1.0-5
"Als je 55 jaar of ouder bent dan word je niet ingeroosterd voor een nacht-, bereikbaarheids-, aanwezigheids- (waaronder slaapdienst) of consignatiedienst tussen 23.00 en 07.00, tenzij je daar geen bezwaar tegen hebt."
Er wordt gesignaleerd naar aanleiding van bovenstaande passage indien werknemers van 55 jaar of ouder toegewezen worden aan een nachtdiensten (zoals gedefinieerd door de arbeidstijdenwet), overige typen diensten onderscheiden we niet.
Cao VVT 2022-2024, 5.1.0-6
"Bij de vaststelling van de werktijden dient een onafgebroken rusttijd in acht te worden genomen van ten minste 36 uur per elke aaneengesloten periode van 7 x 24 uur, of een onafgebroken rusttijd van ten minste 60 uur aaneengesloten in elke aaneengesloten periode van 9 x 24 uur. Bij de tweede variant geldt de mogelijkheid van bekorting tot 32 uur in elke periode van 5 achtereenvolgende weken."
Er wordt alleen gesignaleerd naar aanleiding van bovenstaande passage wanneer nergens een periode van 36 uur rust in 7x24 uur voorkomt.
Cao VVT 2022-2024, 3.2.1
"Je werkt niet langer dan 10 uur per dienst. Alleen in situaties, waarin sprake is van een onvoorziene en incidentele wijziging van de omstandigheden of op jouw uitdrukkelijke verzoek bij terminale zorg, kan dit worden uitgebreid naar maximaal 12 uur per dienst."
Er wordt gesignaleerd naar aanleiding van bovenstaande passage wanneer een medewerker wordt toegewezen aan een dienst die langer is dan 10 uur.
Cao VVT 2022-2024, 3.5-1
"Je mag maximaal vijf achtereenvolgende nachtdiensten werkzaam zijn, tenzij je met je werkgever overeenkomt meer nachtdiensten te werken met een maximum van zeven aaneengesloten nachtdiensten."
Er wordt gesignaleerd naar aanleiding van bovenstaande passage wanneer een medewerker wordt toegewezen aan meer dan 5 achtereenvolgende nachtdiensten.
Cao VVT 2022-2024, 3.5-5
"Als je meer dan één uur tussen 00.00 en 06.00 uur werkt, dan is er sprake van een nachtdienst. Je mag maximaal 9 uur in een nachtdienst werken, tenzij er sprake is van een incidentele onvoorziene wijziging van de omstandigheden. In dat geval mag je maximaal 10 uur per nachtdienst werken."
Er wordt gesignaleerd naar aanleiding van bovenstaande passage wanneer een medewerker wordt toegewezen aan een nachtdienst die langer is dan 9 uur.
Gebroken diensten
Gebroken diensten waren voorheen opgenomen in de Cao VVT, maar worden niet expliciet meer genoemd. De signalering voor gebroken diensten is vooralsnog intact gelaten. Onder een gebroken dienst wordt verstaan: twee diensten van elk minstens 2 uur op 1 dag, waarbij de tussenliggende tijd tussen 1 uur en 3 uur ligt. Er wordt gesignaleerd wanneer er meerdere gebroken diensten op 1 dag zijn.
Arbeidstijdenwet Artikel 5:3
De werkgever organiseert de arbeid zodanig, dat de jeugdige werknemer een onafgebroken rusttijd heeft van ten minste 12 uren in elke aaneengesloten periode van 24 uren, waarin zijn begrepen de uren tussen 23.00 uur en 06.00 uur.
De werkgever organiseert de arbeid zodanig, dat de werknemer van 18 jaar of ouder een onafgebroken rusttijd heeft van ten minste 11 uren in elke aaneengesloten periode van 24 uren, welke rusttijd eenmaal in elke aaneengesloten periode van 7 maal 24 uren mag worden ingekort tot ten minste 8 uren, indien de aard van de arbeid of de bedrijfsomstandigheden dit met zich brengen.
De in het eerste of tweede lid bedoelde periode vangt aan op het eerste tijdstip van de dag, waarop de werknemer arbeid verricht.
Tenslotte wordt als conflict beschouwd, buiten de cao of arbeidstijdenwet:
Overlappende diensten
Diensten zonder inschrijvingen
Diensten met meerdere inschrijvingen
Merk op dat er een verschil is tussen de wijze waarop Ons Planning cao-conflicten signaleert ten opzichte van het zelfroosterscherm. Ons Planning is iets soepeler in omgaan met de 11 uur rusttijd uit artikel 5:3 van de arbeidstijdenwet.
